Sözleşme hukuku avukatı hizmeti, genel olarak taraflar arasındaki hukuki ilişkiyi yazılı metne dönüştürmeyi ifade etmektedir. Taraflar arasındaki hukuki ilişkinin tespit edilmesi ve olası risklerin önceden saptanması gerekmektedir. Bu doğrultuda sözleşme metinleri hazırlanmaktadır.
Ticari hayatta uyuşmazlıkların en temel kaynağı, taraflar arasındaki anlaşmaların belirli usul ve kaidelere bağlanmamış olmasından ileri gelmektedir. Bu sebeple, taraflar arasındaki güven ilişkisinin yazılı bir metinle sağlamlaştırılması gerekmektedir.
Sözleşmeler Hukuku Nedir?
Sözleşme hukukunun temeli 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK)’na dayanmaktadır. Bir sözleşmenin kurulması, ifası, sona ermesi ve aykırılık halinde hukuki imkanlar TBK kapsamında belirlenmiştir.
Ayrıca, TBK’da eser sözleşmesi, kira sözleşmesi, havale sözleşmesi gibi insanlar arasında akdedilen sözleşmelerin usul ve esasları belirlenmiştir.
Bu hukuk dalını genel olarak tanımlamak gerekirse; tarafların yapacakları hukuki iş ve işlemlerde hak ve sorumlularını belirleyen hukuk dalıdır.
Sözleşme Hukuku Avukatı Kimdir?
Sözleşme hukuku avukatı, bir sözleşmenin hazırlanmasından sonlanmasına kadar tüm süreçte hukuki destek veren alanında uzman kişiyi ifade etmektedir.
Uygulamada sözleşme avukatı olarak ifade edilmektedir. Sözleşmenin herhangi bir aşamasında sözleşme hukuku avukatından destek alınması mümkündür.
Sözleşme Hukuku Avukatının Görevleri Nelerdir?
Bir sözleşme hazırlanırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, taraflar arasındaki hak ve alacak durumu ile hukuki ilişkinin iyi tespit edilmesi gerekmektedir. Özellikle sözleşmenin hazırlanma aşamasında olası risklerin tespit edilmesi ve bu kapsamda sözleşmenin düzenlenmesi gerekmektedir.
Başlıca sözleşme avukatının görevleri:
- Sözleşmenin hangi amaçla hazırlandığının tespit edilmesi,
- Sözleşmenin konu olduğu hukuki disiplinin belirlenmesi,
- Tarafların hak ve borçlarının belirlenmesi,
- Sözleşme konusuna ilişkin kanun metinleri ile yargı kararların saptanması,
- Risklerin önceden tespit edilmesi ve korucuyu maddeler düzenlenmesi,
- Sözleşme aykırılık halinde uygulanacak hukuki yolları belirlemesi,
- Süreç yönetimi ve edimlerinin yerine getirilme kontrolü,
- Sözleşmenin aykırılık ve tamamlanması suretiyle sonlandırılmasıdır.
Sözleşme Hukuku Avukatından Destek Alınması Neden Önemlidir?
Önleyici hukuk hizmeti, telafi edici hukuk hizmetinden daha ucuz ve etkilidir. Bir sözleşme hazırlanmadan önce risklerin tespit edilmesi ve hukuki koruma altına alınması sizi olası zararlardan ve yüksek dava masraflarından bertaraf edecektir.
Özellikle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gibi yüksek miktarlı sözleşmelerde bir sözleşme hukuku avukatından destek alınması son derece önemlidir. Nitekim, olası aleyhe bir hüküm sizi ciddi zararlara uğratacaktır.
Yine, bir dijital platforma üyelik gibi, birden fazla müşteriyle imzalanacak sözleşmelerin titizlikle hazırlanması gerekmektedir. Nitekim, bu sözleşmeler bir defa akdedilmekte ve tüm süreçte tarafların hak ve sorumluluklarını belirlemektedir.
Bir sözleşmede; gizlilik, KVKK uyum, fikri haklar gibi birçok hukuki disiplini içine alarak hazırlanmaktadır. Bu sebeple, hüküm boşlukları bırakmadan sözleşme hukuku avukatından destek alınması önemlidir.
Sözleşme Hazırlatma Ücreti Ne Kadardır (2025)?
Bir sözleşmenin hazırlanması için sabit bir fiyat belirlenme imkânı yoktur. Bir sistem kullanım sözleşmesinin 72 madde ve 20 sayfadan oluşması mümkündür. Bu kapsamda sözleşmenin gerektirdiği uzmanlık ve emeğe göre fiyat belirlenmektedir.
Ancak, bir sözleşme hazırlanması için ödenmesi gereken asgari tutarlar bellidir. 2025 yılı için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre bir sözleşme hazırlanması için ödenecek en az avukatlık ücreti:
- Kira sözleşmesi ve benzeri için 6.000,00 TL,
- Miras sözleşmesi, vasiyetname benzeri sözleşmeler için 24.000,00 TL,
- Esas sözleşme, birleşme veya bölünme benzeri sözleşmeler için 16.000,00 TL’dir.
Sözleşme Hazırlanırken Nelere Dikkat Edilmelidir?
Bir sözleşme hukuku avukatınca başlıca sözleşme hazırlarken şu hususlara dikkat etmesi gerekir:
- Sözleşmenin tarafları,
- Sözleşmenin tanımı ve hukuki niteliği,
- Taraflar hak ve yükümlülükleri,
- Sözleşmenin tarihi,
- Sözleşmenin vadesi ve vadenin bitiminin sonuçları,
- Sözleşmenin yerine getirilmemesinin cezaları ve temerrüt halleri ve seçimlik hakların tespiti,
- Cezai şartların geçerliliği ve konuluşları,
- Ayıp durumu,
- Sözleşmede değişiklik şartları,
- Yenilik doğrucu hakların kullanımı ve şartları,
- Çekinceye dayalı özellikler,
- Hüküm boşlukları.
Sözleşme Türleri ve Temel İlkeler Nelerdir?
Sözleşme türleri, birçok farklı ayrıma tabi tutulması mümkündür. Genel olarak bazı sözleşme türlerini şu şekilde sıralayabiliriz.
- Geçerlilik Şartına Göre: Sözlü – yazılı sözleşmeler buna bir örnektir. Örneğin taşınmaz simsarlığı sözleşmesi yazılı yapılmadıkça geçerli olmaz. Ancak, satış sözleşmesi sözlü de yapılabilir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesinin ise noter aracılığıyla yazılı yapılması zorunludur.
- Borç Yükümlülüklerine Göre: İki tarafa borç yükleyen veya tek tarafa borç yükleyen sözleşmeleri örnek gösterebiliriz. Örneğin satış sözleşmesi her iki tarafa borç yükleyen sözleşmedir; bir taraf mal teslim etmekte, diğer taraf malın bedelini ödemekle yükümlüdür. Bağışlama, sadece bir tarafın yükümlülüğü olduğundan tek tarafa borç yükleyen sözleşmedir.
- Düzenlenişine Göre: Kanunda düzenlenmiş ve açıklanmış kira sözleşmesi gibi sözleşmeler tipik sözleşmelerdir. Atipik sözleşmeler ise, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gibi kanunda yer almayan, taraflar arasında hak ve yükümlülükleri belirlenen sözleşmelerdir.
Sözleşme hukukunda temel olan ilke sözleşme serbestliğidir. Bu ilke, kanuna ve genel ahlaka aykırı olmadıkça tarafların istedikleri konuda sözleşme yapabileceğini ifade etmektedir. Ancak kira sözleşmesi gibi bazı sözleşmelerde her konuda tarafların anlaşması mümkün değildir. Örneğin kira sözleşmesinde kiracının kirayı ödemediğinde cezai şart konulması mümkündür. Bu gibi durumlarda sözleşme hukuku avukatının sözleşmeler ve borçlar hukukunun şartlarına uygun bir sözleşme düzenlemesi gerekmektedir.
Uygulamada en karşılaşılan sözleşme türleri ise şunlardır:
- Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmeleri
- Mesafeli Satış Sözleşmesi
- Araç Kiralama Sözleşmesi
- İş Sözleşmesi
- Avukatlık Ücret Sözleşmesi
- Gizlilik Sözleşmesi
- Taşınır Satış Vaadi Sözleşmesi
- Satış Sözleşmesi
- Acente Sözleşmesi
- Bayilik Sözleşmesi
- Adi Ortaklık Sözleşmesi
- Gayrimenkul Satiş Vaadi Sözleşmesi
Sözleşme İhlalleri ve Yaptırımlar
Sözleşme ihlalleri, sözleşme şartlarına uygun hareket etmeme temerrüde düşülmesini ifade etmektedir. Sözleşme ihlalinin tespit edilebilmesi için sözleşmede bir süre belirlenip belirlenmediğinin tespit edilmesi gerekmektedir. Sözleşmede belirli bir vade veya kesin vade belirlenmişse, vade sonunda yükümlülük yerine getirilmemişse sözleşmenin ihlalini oluşturur. Ancak, sözleşmede bir vade belirtilmemişse, karşı tarafa sözleşme şartlarına uyması bir bir süre verilmesi gerekmektedir. Bu sürenin sözleşmeler ve borçlar hukukunda karşılığı mehil vermedir. Mehil vermeyle birlikte, karşı tarafa sözleşmenin şartlarına uymaya davet edilir. Sözleşme hukuku avukatı tarafından belirlenen süre, yükümlülüğün niteliğine göre makul bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir.
Sözleşmenin ihlali halinde yaptırımlar ise, TBK m.125 hükmünde düzenlenmiştir. Sözleşmenin ihlalinde alacaklı tarafça 3 adet seçimlik hakkı bulunmaktadır:
- Aynen ifa ve gecikme tazminatı,
- Sözleşmeden dönme ve menfi (olumsuz) zararları isteme,
- Sözleşmeyi feshetme ve müspet (olumlu) zararları isteme
Sözleşmenin ihlali halinde alacaklı yukarıda belirtilen 3 hakkından birini seçmesi gerekmektedir. Sözleşme hukuku avukatının yapması gereken en makul seçenek hangisinin olduğunun tespit edilerek, en uygun hakkın seçilmesini sağlamaktadır. Nitekim, söz konusu seçimlik haklarına göre talep edilebilecek zarar kalemleri farklılaşmaktadır.
Sözleşmelerde Geçersizlik ve İptal Davaları
Sözleşmenin geçersizlik ve iptal davaları genellikle şu iki durumda karşımıza çıkmaktadır;
- Kanunen şekil şartlarına uymayan sözleşmeler yapılmış olması,
- Sözleşmede haksız şart niteliği taşıyan bir hüküm olması
Sözleşmeler ve borçlar hukuku kapsamında bazı sözleşmelerin zorunlu olarak yerine getirilmesi şartları öngörülmüş olup, bu şartlar yerine getirilmezse sözleşme geçerli olmaz.
Örneğin kefalet sözleşmesinin geçerli olması için; sorumlu olunan azami kefalet tutarı, kefalet tarihi, kefalet türü kefilin el yazısıyla yazılması ve yazılı yapılması zorunludur. Aksi takdirde sözleşmeler ve borçlar hukuku kapsamında sözleşme geçerli olmaz. Bir kefalet sözleşmesi belirtilen şartlara uymadığı takdirde, sözleşme hukuku avukatı tarafından sözleşmenin geçersizliği ve iptaline ilişkin dava açılması mümkündür.
Sözleşmeler ve borçlar hukukunda haksız şart, daha çok tüketici sözleşmelerinde ortaya çıkmaktadır.
Tüketici aleyhine olan ve müzakere edilmeden konulan sözleşme hükümleri haksız şart niteliğindedir. Burada sözleşmenin tamamının geçersizliğinden değil, sadece ilgili maddenin geçersizliğinden bahsedilmektedir.
Ancak, söz konusu hüküm sözleşmenin bütününü etkiliyorsa sözleşme hukuku avukatı tarafından sözleşmenin geçersizliği ve iptaline ilişkin dava açılması mümkündür. Sözleşme avukatının durumun hal ve şartlarına göre değerlendirmesi gerekmektedir.
Avukata Sor
Aşağıda bulunan Whatsapp ve arama linkleri üzerinden bize anında ulaşabilirsiniz.
Sertifikalar
Referanslar
Hakkımızda
Şafak & Koparan Hukuk ve Danışmanlık Bürosu; yoğunlukla özel hukuk alanında faaliyet gösteren bir hukuk bürosudur. Büromuzun İstanbul’da Anadolu ve Avrupa yakası ile Adana’da hizmet noktaları bulunmaktadır.